Het gemiddelde verzuim in Nederland is ten opzichte van vorig jaar flink gestegen. Door het coronavirus deed de toename zich vrijwel in alle bedrijfstakken voor. Daarom: alles wat u moet weten over verzuim. De soorten, de regels en hoe te voorkomen.
‘Afwezigheid van het werk als gevolg van ziekte’ is de officiële betekenis van verzuim. Al wordt er tegenwoordig vaker gesproken van arbeidsverzuim, aangezien het begrip meer omvat dan alleen ziekte. In de meeste gevallen duurt het verzuim in Nederland korter dan zes weken. In 11% van de gevallen duurt het verzuim langer. Welke soorten verzuim bestaan er in Nederland? Wat is de schade voor uw bedrijf, welke maatregelen kunt u nemen en hoe kunt u het aanpakken?
Wat is het? Verzuim door ziekte (bijvoorbeeld griep) of een sportongeval (blessure).
Meldplicht: de medewerker is verplicht zich ziek te melden en u bent verplicht dit binnen vier dagen te melden bij de arbo- of bedrijfsarts.
Schade: de schade voor uw bedrijf blijft beperkt tot een paar dagen loondoorbetaling en de kosten voor eventuele vervanging.
Maatregelen: geen. Een medewerker is nou eenmaal af en toe ziek – een ingecalculeerd ondernemingsrisico, noemen we dat.
De aanpak: geen, zie hierboven.
Wat is het? Verzuim door ziekte of iets anders: werkstress, een conflict op werk of privéproblemen. Om deze reden kan een medewerker zich vaker ziek melden.
Meldplicht: hetzelfde als bij kortdurend ziekteverzuim.
Schade: onderzoek heeft aangetoond dat frequent kortdurend verzuim vaak leidt tot langdurig verzuim.
Maatregelen: werkgevers mogen werknemers die frequent kortdurend verzuimen eventueel ontslaan volgens de Wet Werk en Zekerheid. Dit is echter niet in elk geval mogelijk. Zo kunt u een medewerker die herhaaldelijk geblesseerd raakt door het sporten niet ontslaan. Wel kunt u in gesprek gaan over het verzuim en hem of haar vragen om te stoppen met de sport.
De aanpak:
Wat is het? Een medewerker is langer dan zes weken ziek. Volgens ArboNed is 25% van het langdurig verzuim gerelateerd aan stress.
Meldplicht: u meldt de medewerker binnen vier dagen ziek bij de arbo- of bedrijfsarts.
Schade: de kosten voor een re-integratietraject, loonbetaling van minimaal 70% van het loon gedurende maximaal twee jaar en de kosten voor vervanging van de medewerker.
Maatregelen: de Wet Verbetering Poortwachter schrijft voor dat u samen met de medewerker en een verzuimbedrijf gaat werken aan de re-integratie in het bedrijf.
De aanpak:
Wat is het? Dit wordt ook wel ‘zwart verzuim’ genoemd. Een medewerker blijft langdurig weg van werk zonder dat te melden of zonder toestemming.
Meldplicht: geen.
Schade: geen. Anders dan bij ziekte geldt in zo’n geval de regel: geen arbeid, geen loon. De medewerker komt namelijk zijn arbeidsovereenkomst niet na.
Maatregelen: als werkgever kunt u eerst proberen met de medewerker in contact te komen, zodat u om uitleg kan vragen of kan aansporen om alsnog op werk te verschijnen. Een medewerker kan pas ontslagen worden als hij of zij al eerder (aantoonbaar) gewaarschuwd is wegens ongeoorloofd ziekteverzuim.
De aanpak: schakel een bedrijfsarts of arbodienst in als u twijfelt aan de legitimiteit van een ziekmelding. U mag zich dan persoonlijk op de hoogte laten stellen door een (spoed)controle uit te voeren.
Wat is het? Psychisch verzuim hangt vaak samen met kortdurend frequent verzuim of langdurend verzuim. De medewerker meldt ziek vaak ziek of langer ziek vanwege psychische klachten (bijvoorbeeld stress).
Meldplicht: u meldt de medewerker binnen vier dagen ziek bij de arbo- of bedrijfsarts.
Maatregelen: in het geval van frequent kortdurend verzuim gelden dezelfde maatregelen. Dit geldt ook voor langdurig verzuim.
De aanpak: om psychisch verzuim (door overspanning of burn-out) te voorkomen, is het belangrijk om structureel preventieve maatregelen te nemen. Door de signalen vroegtijdig te herkennen en bespreekbaar te maken, heeft u beter inzicht in het risico op uitval.
Diversiteit in het personeelsbestand zorgt onder meer voor betere (financiële) prestaties, meer werkgeluk en minder ziekteverzuim. Sociaal psycholoog en generatie-expert Aart Bontekoning onderzoekt al twintig jaar de positieve kracht van generatiediversiteit.
‘Van werken wordt iedereen beter’, is het credo van verzuimbegeleider BeauAvis. Ze zien werk en privé niet als twee gescheiden werelden, maar zetten het werk wel centraal. BeauAvis kijkt vooral welke mogelijkheden iemand heeft en welke belemmeringen weggenomen kunnen worden, zodat iemand goed en met plezier aan het werk kan. Een oplossing op maat dus.
Hybride werken is een blijvertje. En daar horen rechten en plichten bij, voor u als werkgever en uiteraard ook voor uw medewerkers. Want u wilt dat zij overal veilig, gezond en verantwoord kunnen werken. Jo Weerts, spreker en docent Arbeidsrecht, belicht drie belangrijke aandachtspunten.