Helaas lukt het veel mensen niet om genoeg te slapen, terwijl slaap erg belangrijk is. Je moet slaap zien als een soort onderhoudsbeurt voor lichaam en geest. ’s Nachts krijgen die de kans om bij te komen van de dag. Slaap je te weinig, dan herstel je lichamelijk en psychisch onvoldoende. En dat heeft veel gevolgen.

Verkeersongeval

Zo bleek uit Amerikaans onderzoek dat automobilisten die binnen 24 uur een slaapgebrek hebben opgebouwd van twee uur, twee keer zoveel kans hebben op een verkeersongeval. Heb je slechts vier tot vijf uur geslapen, dan neemt dat risico zelfs toe tot ruim vier keer zo veel kans op een aanrijding. Als je moe bent, neemt je concentratie immers af en reageer je minder snel.

Maar slaap speelt ook een belangrijke rol bij denken en leren. Een slaaptekort beïnvloedt deze cognitieve processen op verschillende manieren. Zo kun je als je moe bent minder goed nadenken of je aandacht ergens bijhouden en ben je minder alert. Dit maakt het lastiger om informatie op te slaan en neemt je vermogen om problemen op te lossen af.

Wie chronisch te weinig slaapt, loopt daarnaast ook een grotere kans op allerlei ernstige gezondheidsproblemen. Die hierbij aan een onregelmatige hartslag, een te hoge bloeddruk, een verzwakt immuunsysteem en, op den duur, zelfs hartfalen, diabetes type 2, een beroerte en depressie.

Verschillende onderzoeken hebben verder aangetoond dat weinig slapen het risico op overgewicht vergroot en het moeilijker maakt om af te vallen.

Symptomen

Hoe herken je nu dat je slaaptekort hebt? Of hoe herken je slaaptekort bij je medewerkers?

• Je reactievermogen is trager en je hebt meer moeite met het houden van je aandacht bij je werk;
• Je maakt sneller fouten, vooral later op de dag. Daarnaast ben je minder creatief; vooral het bedenken van oplossingen voor wat meer complexe problemen wordt lastiger als je vermoeid bent. Vermoeide mensen blijken ook grotere risico’s te nemen om betere resultaten te behalen;
• Je geheugen wordt slechter;
• Je bent prikkelbaar. Te weinig slapen zorgt er vaak voor dat je hersenen te weinig serotonine aanmaken, wat slecht is voor je stemming en waardoor je dus prikkelbaar kan worden. Te weinig serotonine wordt dan ook in verband gebracht met depressie en stress;
• Je hebt een constant hongergevoel en grijpt daarom eerder naar suikers en snelle koolhydraten. Aangezien slaap funest is voor je zelfdiscipline en zelfcontrole, gaan mensen met slaaptekort eerder chips eten dan een gezond(er) alternatief;
• Je hebt last van hoofdpijn, spierpijn, trillende handen en veelvuldig gapen.

Wat kun je doen?

Je kunt deze problemen voor zijn door elke nacht een half uur eerder naar bed te gaan dan je anders zou doen, om zo te komen aan die minimum hoeveelheid slaap van zeven uur per nacht. Slaap je onrustig? Sport dan regelmatig, want onderzoek wijst uit dat regelmatig bewegen de beste remedie is tegen slapeloosheid. Ook wordt de slaapkwaliteit daardoor beter.

Verder zijn een donkere en stille slaapkamer, een gezond dieet en niet te veel alcohol (en sowieso niet voor het slapengaan) belangrijk voor een betere nachtrust. Ook kun je het beste niets eten vlak voor je gaat slapen. Ten slotte is het belangrijk dat je hersenen tot rust zijn gekomen voordat je je bed induikt. Dus geen tv meer kijken, spannende boeken lezen of naar je smartphone turen voordat je gaat slapen.