Wat is RSI?

RSI staat voor ‘repetitive strain injury’ en is een verzamelnaam voor verschillende soorten klachten. Denk aan pijn aan de armen, pols, nek of schouders. Mensen gebruiken hier vaak de term muisarm voor, maar er liggen uitgebreidere problemen ten grondslag aan RSI. De klachten worden namelijk niet alleen veroorzaakt door het gebruik van een muis. De pijn die mensen met RSI hebben, wordt veroorzaakt door het niet meer optimaal functioneren van zenuwen, pezen en spieren. Naast pijn behoren ook kramp, tintelingen, krachtsverlies of een verminderde oriëntatie tot de klachten.

Wat zijn de oorzaken van RSI?

RSI wordt vaak veroorzaakt door taken die op de werkvloer worden uitgeoefend. Veelvuldig computergebruik is één van de meest genoemde oorzaken van RSI. Door de weinige variatie in de bewegingen tijdens het werken op de computer, neemt de doorbloeding van spieren namelijk af. De pijn bij RSI wordt vervolgens veroorzaakt door het herhaaldelijk aanspannen van de spieren bij het maken van kleine bewegingen (bijvoorbeeld het klikken met een muis of het typen op een toetsenbord). Tijdens deze handelingen span je herhaaldelijk spieren in je armen en schouders aan, waardoor er overbelasting en daardoor pijn ontstaat. Een natuurlijke reactie op pijn is het aanspannen van de spieren, waardoor de doorbloeding van de spieren nog verder wordt beperkt. Er ontstaat op deze manier een vicieuze cirkel.

RSI-symptomen

Veel mensen merken RSI-klachten niet gelijk op, omdat de symptomen heel geleidelijk verschijnen. De klachten kunnen worden onderverdeeld in drie stadia:

1: Pijn en vermoeidheidsklachten

Dit stadium geldt als waarschuwingsfase en wordt gekenmerkt door pijn en vermoeidheidsklachten tijdens of kort na het werk. Deze klachten verdwijnen weer na een kleine rustperiode.

2: Aanhoudende pijn bij het uitvoeren van verschillende activiteiten

In dit stadium is de pijn heviger en gaan de klachten de dagelijkse activiteiten belemmeren. Je kunt last krijgen van tintelingen, stijfheid en gevoelloosheid. Ook na een weekend rust blijft de pijn aanhouden. Wanneer je hier last van hebt, is het zaak om zo snel mogelijk professionele hulp in te schakelen.

3: Voortdurende pijn

In het derde stadium verdwijnt de pijn helemaal niet meer, ook niet ’s nachts. De armen, schouders en nek kunnen verdoofd aanvoelen, tintelen of opzwellen. Daarnaast kunnen gewrichten gaan kraken en de huidtemperatuur veranderen. Werken is in dit stadium nauwelijks meer mogelijk (zelfs het drinken uit een glas doet al pijn).

Voorkom RSI

RSI voorkomen is beter dan het behandelen, want het herstellen van RSI-klachten duurt lang. We geven daarom een aantal praktische tips voor op de werkvloer om RSI te voorkomen.

Zit in een goede houding

Veel mensen hebben de neiging om in een stoel te hangen in plaats van zitten. Op die manier gaat de ruggengraat krom staan, waardoor zenuwen en bloedvaten naar de armen worden afgekneld. Wanneer je zit met een rechte rug, krijgen zenuwen en bloedvaten de ruimte.

Pas werkplekken aan om RSI te voorkomen

Probeer meer afwisseling te vinden in de houding op het werk van jou en je werknemers. Veel bedrijven maken bijvoorbeeld gebruik van werkplekken (verstelbare bureaus) waarbij je kunt staan. Mocht dit niet mogelijk zijn, las dan regelmatig pauzes in.

Overweeg RSI-software

Er bestaat software waarmee je de gevaren van RSI tijdens de dagelijkse werkzaamheden top-of-mind kunt laten zijn. Dit zijn programma’s die je doorgaans op twee manieren helpen om pauzes in te lassen. De eerste manier is een pauze die je aanspoort even van je computer weg te gaan. De tweede manier is een pauze van 20 seconden, die je eraan herinnert om even aan je houding te denken. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat RSI-software niet helpt bij het voorkomen van RSI. Toch maken veel mensen die al RSI hebben gebruik van zulke programma’s. Het vormt voor veel mensen een mentale ondersteuning en het motiveert om iets te doen aan de slechte gewoontes die RSI veroorzaken.

Vermijd stress

Probeer daarnaast stress en een (te) hoge werkdruk te vermijden. Werkstress zorgt voor een toename van de spierspanning, waardoor mensen vatbaarder zijn voor RSI-klachten.

RSI behandelen

Heb je klachten die lijken op de symptomen van RSI? Ga dan zo snel mogelijk naar de huisarts. De huisarts kan je doorverwijzen naar een fysiotherapeut of houdingstherapeut. Bij 80% van de mensen gaan de klachten uiteindelijk weg. De overige 20% blijft helaas last houden van chronische klachten. RSI kan niet snel genoeg worden ontdekt. Blijf er daarom niet mee rondlopen!