Wat start met het smeren van een boterham voor een zieke dierbare of een keer helpen met aankleden, eindigt vaak in een dagtaak. Een volledige baan, náást de eigen baan. Nederland telt 5 miljoen mantelzorgers. Misschien bent u wel één van hen. Mantelzorgen, dat doe je met liefde, maar het is een zware combinatie. Het verhoogt het risico op uitval. Dit is niet alleen een risico voor de mantelzorger, maar ook voor u als werkgever. Wat kunt u als werkgever doen voor uw mantelzorgende werknemers om dit te voorkomen? Zorgconsulent en mantelzorgmakelaar Albert Elsendoorn deelt een paar van zijn tips.
Albert: ‘Ik ben ZorgConsulent en mantelzorgmakelaar bij ONVZ. Concreet houdt dat in dat ik mantelzorgers en hun werkgevers op weg help wanneer zij met vragen zitten. Wanneer een mantelzorger uitvalt, dan raakt dat in de eerste plaats de persoon die de zorg ontvangt. Is voor de zorg die de mantelzorger geeft geen indicatie bekend? Dan kan er ook geen aanspraak gemaakt worden op zorg wanneer dat nodig is. Simpel gezegd: valt een mantelzorger acuut uit en is er niets geregeld, dan is er geen instantie in Nederland die te hulp schiet.
In een dergelijke situatie kan ik als mantelzorgmakelaar de mantelzorger coachen. Ik kan bijvoorbeeld doorverwijzen naar een indicerend wijkverpleegkundige want die kan thuiszorg regelen. Ook leg ik uit dat ze contact moeten opnemen met de gemeente, omdat die verantwoordelijk is voor het leveren van niet-medische zorg . En is de mantelzorger aanvullend verzekerd bij ONVZ, dan is er de mogelijkheid gebruik te maken van Senior Service. Zij leveren tijdelijke, vervangende mantelzorg, als aanvulling op de huishoudelijke hulp geleverd vanuit de gemeente. Ik verwijs ook door naar lokale mantelzorgmakelaars, zij weten nu eenmaal beter de weg in een regio dan wij.
Eigenlijk wil je dit soort vervelende situaties voorkomen en gelukkig kan dat ook. Door vooraf contact op te nemen met het zorgloket in de woonplaats van degene die de zorg ontvangt. Registreer de zorgvraag alvast, regel alles wat daarvoor nodig is. Je hebt als mantelzorger gewoon hulp nodig. Want acuut of niet, ook een mantelzorger wil een keer op vakantie om de batterij op te laden. En ook dan is vervanging nodig.’
Als werkgever kunt u uw mantelzorgende medewerkers wijzen op het proactief vastleggen van de zorgvraag. Daarnaast is het belangrijk dat u proactief het gesprek aangaat met hen. Want veel mensen vinden het lastig een dergelijk onderwerp met hun leidinggevende te bespreken. Uit angst om niet begrepen te worden of de kans op promotie mis te lopen. Er heerst een taboe op. Mantelzorgers lopen daarnaast een grotere kans op een burn-out. Door het onderwerp te bespreken, kunt u samen aan een oplossing werken en voorkomen dat u (beiden) met onverwacht ziekteverzuim geconfronteerd wordt.
We spreken officieel van mantelzorg wanneer iemand (minstens) 8 uur per week, voor een periode van minimaal 3 maanden zorg verleent aan een dierbare. Er moet een ‘relatie’ zijn tussen de verzorger en de patiënt. Bijvoorbeeld, zorg aan een partner of kind, familielid of goede vriend.
Mantelzorgers hebben vaak met verschillende instanties te maken. Soms is het onduidelijk waar je voor welke ondersteuning terecht kunt. Het is een hele klus om daar achter te komen. De ZorgConsulent kent het zorglandschap als geen ander. Albert: ‘Als ZorgConsulent informeer ik mantelzorgers over alle mogelijkheden en ondersteun ze bij de aanvraag van diverse regelingen. Gemeenten zijn verantwoordelijk om mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen laten wonen. Dat houdt onder meer in dat zij vanuit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) een traplift of aangepaste douche kunnen verzorgen en vergoeden. Veel mantelzorgers weten niet dat ze daarvoor bij de gemeente terechtkunnen.
We kunnen de mantelzorger ook ontlasten. Daar zijn allerlei oplossingen voor. Zoals de eerder genoemde inzet van een medewerker van Senior Service die (tijdelijk) een deel van de zorgtaken overneemt. Respijtzorg, veelal via de gemeente, is ook mogelijk. De zorgvragende dierbare verblijft dan een aantal dagen in een logeeropvang, zodat de mantelzorger even op adem kan komen.
En niet geheel onbelangrijk: we ondersteunen mantelzorgers en werkgevers ook op emotioneel vlak. Ik spreek dagelijks mantelzorgers, en ik vind niets gek of ongemakkelijk. Dus weg met die schroom en laat ons helpen. Daar zijn we voor.’
Biedt de gemeente geen mantelzorgondersteuning of mantelzorgmakelaar? Dan kunnen uw medewerkers met een aanvullende verzekering Startfit of hoger terecht bij Albert of één van zijn collega’s voor mantelzorgondersteuning. Onze aanvullende verzekeringen Optifit en hoger vergoeden daarnaast de diensten van de mantelzorgmakelaar die de ZorgConsulent regelt. De maximale vergoeding per kalenderjaar bekijkt u hier.
Is er een vervangende mantelzorger nodig? Bespreek dan eerst met de gemeente van degene die de mantelzorg krijgt op welke manier zij u kunnen ondersteunen. Biedt de gemeente geen vervangende mantelzorg? Dan kunnen onze ZorgConsulenten vervangende mantelzorg regelen.
Gelukkig zijn op je werk. Dat wil toch iedereen? Toch is het niet vanzelfsprekend. Uit onderzoek blijkt dat sinds corona de verbinding met collega’s en het werkgeluk van (thuis)werkend Nederland in verschillende sectoren is gedaald. Tijd om aandacht te besteden aan werkgeluk. Psycholoog Elze Versteeve neemt u mee en geeft tips hoe u het werkgeluk onder uw medewerkers kunt vergroten.
Hoe zorg je ervoor dat werknemers met plezier naar hun werk gaan, met liefde een stapje extra zetten voor hun werkgever en lange tijd inzetbaar blijven? ‘Ga samen aan de slag met jobcrafting’, luidt het antwoordt van professor Successful aging at work Annet de Lange. Zij onderzoekt de invloed van jobcrafting en traint werknemers en -gevers hierin.
Nederlanders worden niet alleen steeds ouder, ze blijven ook langer gezond en werken langer door. Gelukkig maar, want de arbeidskrapte is ongekend. Zó kunnen werkgevers bijdragen aan duurzame inzetbaarheid van jong en oud.